Czy kratom jest narkotykiem?

Czy słowo „narkotyk” pasuje do kratomu, rośliny, o której tyle się mówi? Jak to wygląda w sensie prawnym, a jak w potocznym odbiorze? I dlaczego w jednych krajach jest dozwolony, a w innych zakazany? Poznaj rzetelne wyjaśnienia i uporządkowane fakty, zapraszam do lektury.

Kratom narkotyk

• Potocznie narkotyk to każda substancja zmieniająca świadomość.
• Prawnie to pojęcie ściśle zdefiniowane: państwo umieszcza konkretne substancje/rośliny w wykazach (środków odurzających, substancji psychotropowych lub nowych substancji psychoaktywnych). Wtedy mają one status kontrolowany (np. zakaz posiadania, sprzedaży, reklamy).
• Brak ujednolicenia międzynarodowego: kratom i jego główne alkaloidy nie są wymienione w harmonogramach konwencji ONZ, więc każdy kraj decyduje sam o jego regulacji.

Status kratomu na świecie i w Europie

Na poziomie UE nie ma jednolitej regulacji dedykowanej kratomowi. Państwa członkowskie przyjmują odmienne podejścia: od pełnych zakazów po ramy dopuszczające sprzedaż pod określonymi warunkami (np. ograniczenia wiekowe, czystość, etykietowanie). Europejska Agencja ds.

Narkotyków (EUDA, dawniej EMCDDA) wskazuje, że kratom i/lub jego alkaloidy są kontrolowane przynajmniej w kilkunastu krajach europejskich, a sytuacja pozostaje dynamiczna. To właśnie brak jednolitego standardu powoduje, że w różnych państwach „kratom” może mieć inny status. 

Kluczowy fakt: UNODC potwierdza, że kratom i jego główne alkaloidy nie są objęte konwencjami ONZ, a zatem kraje same tworzą własne wykazy i reżimy kontroli.

Jak Polska klasyfikuje kratom?

W Polsce kratom jest traktowany jako substancja kontrolowana. Obrót i wprowadzanie do obrotu są zakazane, a roślina/alkaloidy figurują w krajowych wykazach (w ramach systemu środków odurzających, substancji psychotropowych oraz nowych substancji psychoaktywnych). 

Praktycznie oznacza to, że kratom ma w Polsce status „narkotyku” w sensie prawnym. Aktualizacje wykazów są ogłaszane w Dzienniku Ustaw (akty Ministra Zdrowia), a EUDA wymienia Polskę wśród państw, które kontrolują kratom/mitragyninę/7-OH-mitragyninę.

Podsumowanie dla PL: Sprzedaż kratomu w Polsce jest nielegalna (regulacja krajowa klasyfikuje go jako substancję kontrolowaną). Zawsze sprawdzaj najnowsze brzmienie przepisów, wykazy są okresowo nowelizowane. 

Czy kratom działa jak narkotyk?

Kratom proszek ma działanie psychoaktywne (m.in. przez wpływ mitragyniny i 7-OH-mitragyniny na receptory opioidowe). Raporty i przeglądy literatury opisują zarówno potencjał rozwoju tolerancji i zależności, jak i ryzyka działań niepożądanych (np. dotyczących wątroby lub interakcji z innymi substancjami). 

Dowody są jednak nierównomierne jakościowo: część danych pochodzi z badań obserwacyjnych, opisów przypadków lub analiz produktów komercyjnych. W praktyce ocena ryzyka zależy od składu, dawki, częstotliwości i kontekstu użycia.

Dlaczego część państw zakazuje albo ściśle reguluje kratom?

Najczęściej wskazywane powody to:

• Ryzyko nadużywania i rozwoju zależności;
• Brak standardów jakości i zafałszowania w części produktów;
• Względy zdrowia publicznego i ostrożność regulacyjna przy braku jednoznacznych dowodów klinicznych;
• Niespójność rynku (import/handel internetowy, różne deklaracje producentów).

Jak rozumieć etykietę „narkotyk” w kontekście kratomu

1. „Narkotyk” to głównie kategoria prawna: jeśli państwo zalicza substancję do wykazów, stosuje się reżim karny/administracyjny.
2. W UE nie ma jednolitego prawa: prymat mają regulacje krajowe.
3. Kratom nie jest objęty konwencjami ONZ: to tłumaczy różnice między państwami.

Najczęstsze kratom pytania i klarowne odpowiedzi

Czy posiadanie/sprzedaż kratomu jest legalne?

To zależy od kraju. W Polsce jest to nielegalne z uwagi na krajową klasyfikację i wpis do wykazów (status substancji kontrolowanej). W innych państwach UE kratom może być kontrolowany, dozwolony warunkowo lub objęty specyficznymi ograniczeniami. Sprawdzaj zawsze lokalne przepisy obowiązujące w danej jurysdykcji.

Czy kratom jest naturalny, więc bezpieczny?

„Naturalny” ≠ „bezpieczny”. Ryzyko zależy od dawki, jakości produktu i indywidualnych uwarunkowań, a dane naukowe wskazują m.in. na możliwość rozwoju tolerancji i zależności.

Czy kratom jest narkotykiem według ONZ?

Nie, kratom i jego główne alkaloidy nie są wymienione w harmonogramach konwencji ONZ. ONZ zaleca monitorowanie, a nie wprowadziło globalnej kontroli.

Przykłady rozbieżności regulacyjnych w Europie

• Kratom Polska: kontrola/zakaz — w sensie prawnym traktowane jak substancje z wykazów.
• Kratom Czechy: od lipca 2025 r. uregulowana sprzedaż kratomu w określonych ramach — przykład podejścia „reguluj, nie zakazuj”.
• Ten sam produkt może mieć w różnych krajach odmienny status, co wpływa na legalność sprzedaży, reklamy i posiadania.

Zakończenie

Czy kratom jest narkotykiem? W znaczeniu prawnym — w Polsce tak, ponieważ jest traktowany jako substancja kontrolowana i obrót nim jest nielegalny. W znaczeniu międzynarodowym, kratom nie jest objęty harmonogramami ONZ, dlatego każdy kraj UE ustala własne zasady i powstają rozbieżności (od zakazów po regulowaną sprzedaż). W znaczeniu potocznym, to roślina o działaniu psychoaktywnym, więc bywa nazywana narkotykiem, choć jest to ujęcie uproszczone. Najrozsądniej jest sprawdzać lokalne przepisy i trzymać się oficjalnych źródeł, bo stan prawny może się zmieniać. Pamiętaj też o odpowiedzialnej komunikacji i braku twierdzeń zdrowotnych w informacjach handlowych.